Boekrecensie: De taalcanon: Alles wat je altijd al had willen weten over taal

Ik heb net De taalcanon uitgelezen, en ik vond het een super interessant boek. Het is goed opgezet en behandelt allerlei verschillende aspecten van taal, met bijdragen van experts uit diverse vakgebieden.

Ik begon in juli met lezen, maar heb steeds maar een hoofdstukje per keer gedaan, vaak zo’n drie pagina’s. Het fijne is dat elk hoofdstuk op zichzelf staat, dus je kunt het prima in stukjes lezen.

Wat ik echt leuk vond, zijn de interessante weetjes die ik tijdens het lezen tegenkwam. Zo leerde ik in hoofdstuk 2 over tweedetaalverwerving dat je een tweede taal makkelijker leert als je eerst een goede basis in je moedertaal hebt: "Taalkundig onderzoek wijst uit dat anderstaligen beter een tweede taal leren als zij over een goede basis in hun moedertaal beschikken." Uit mijn eigen ervaring denk ik dat dit klopt. Ik had niet zoveel vooruitgang kunnen boeken in het Engels en, recentelijk, in het Nederlands als ik geen goede basis had gehad in mijn moedertaal.

Een ander voorbeeld dat me bijbleef, komt uit hoofdstuk 10 over gebarentalen. Daar las ik dat dove mensen uit verschillende landen elkaar vaak sneller kunnen begrijpen dan mensen die verschillende gesproken talen spreken: "Een dove Duitser en een dove Chinees kunnen binnen een paar dagen of soms zelfs binnen enkele uren hun taal zo aan elkaar aanpassen dat ze toch kunnen communiceren."

Het hoofdstuk over taalverandering was ook leuk. Het is grappig om te zien hoe woorden veranderen, zoals werkwoorden als "loech" (lachen), "biek" (bakken) en "wies" (wassen). Die klinken nu heel vreemd, maar waren vroeger gewoon de normale verleden tijdsvormen.

Nog een interessant stukje kwam uit het hoofdstuk over sociaal taalgebruik. Daar stond dat mensen die ijskast zeggen in plaats van koelkast waarschijnlijk uit een familie komen die al een ijskast had voordat de elektrische koelkast werd uitgevonden. Dat soort taalverschillen zeggen dus soms iets over je achtergrond

In hoofdstuk 49 werd uitgelegd hoe taal je manier van denken kan beïnvloeden. Door een nieuwe taal te leren, kun je de wereld op een andere manier gaan zien. Dit heet taalkundige relativiteit en het is een mooi voorbeeld van hoe taal je perspectief kan veranderen. Als je een nieuwe taal spreekt, zie je de wereld op een andere manier en ga je zelfs anders denken en beslissen.

In het laatste hoofdstuk ging het over framing, oftewel hoe taal gebruikt kan worden om mensen te overtuigen of te beïnvloeden. Een voorbeeld van framing is het verschil tussen zeggen "ziekte" en "gezondheidsuitdaging"

Al met al vond ik De taalcanon een heel interessant en leerzaam boek. Het is ook bijzonder dat ik, toen ik het drie jaar geleden van mijn vrouw cadeau kreeg, nog veel moeite had met lezen in het Nederlands. Nu kan ik het boek bijna moeiteloos doorlezen, wat het extra leuk maakte!